Większość napojów sprzedawanych jest w plastikowych butelkach. Korzystamy z nich chętnie, jednak nie zastanawiamy się, co dzieje się z butelką, gdy już ją opróżnimy i wyrzucimy do kosza.
Statystyczny Polak wypija około 46 litrów napojów gazowanych rocznie. W kraju, który tak jak Polska, liczy ponad 38 milionów mieszkańców, roczne spożycie napojów gazowanych wynosi prawie 2 miliardy litrów. Większość napojów sprzedawanych jest w plastikowych butelkach. Korzystamy z nich chętnie, bo są zdecydowanie lżejsze niż szklane butelki, w których sprzedawane były napoje przed laty. Nie zastanawiamy się jednak, czy materiały, z których wykonana jest butelka plastikowa są dla nas szkodliwe i co dzieje się z butelką, gdy już ją opróżnimy i wyrzucimy do kosza. A o tym warto porozmawiać.
Rodowód butelki plastikowej
Plastikowe butelki powstają z tworzyw sztucznych, takich jak: polietylen, polipropylen czy politereftalan etylenu. Zaś tworzywa sztuczne budowane są z polimerów syntetycznych, uzyskiwanych głównie z ropy naftowej. Główną zaletą tworzyw sztucznych jest to, że skutecznie zastępują inne materiały, jak np. wspomniane wcześniej szkło. Nie da się jednak ukryć, że stanowią poważne zagrożenie dla środowiska. Dlatego też, tak istotne jest by tworzywa sztuczne poddawane były powtórnemu przetworzeniu, czyli recyclingowi.
Butelka po raz drugi, czyli recykling
Materiały poliestrowe najczęściej poddawane są recyklingowi materiałowemu, polegającemu na przetopieniu poliestru (lub przetworzeniu go na granulki), a następnie oczyszczeniu go tak, aby mógł być ponownie wykorzystany w procesie produkcji.
W przypadku tradycyjnej butelki plastikowej PET proces ten może przebiegać następująco: najpierw butelki dostarczane są w postaci sprasowanych bel do hali produkcyjnej, później trafiają do bębna przesiewowego, gdzie następuje oddzielenie zanieczyszczeń mechanicznych, po czym butelki segregowane są w zależności od rodzaju polimeru na taśmach transmisyjnych. W dalszej części procesu, butelki umieszczane są w specjalnym młynie, w którym podlegają rozdrobnieniu na płatki. Następnie całość trafia do separatora, który odsiewa od przemiału etykiety, brud i pył. Kolejnym etapem jest oczyszczanie i osuszanie przemiału. Czysty i suchy przemiał poddawany jest procesowi regranulacji, w wyniku którego otrzymujemy regranulat PET.
Potrzeba 35 plastikowych butelek na wykonanie 1 bluzy z polaru…
Dzięki opracowanej przez naukowców amerykańskich w latach 70-tych technologii możliwe jest otrzymanie z przemielonych butelek włókna poliestrowego, z którego produkowane są m.in. polary. Popularne bluzy, które chronią nas przed chłodem, a jednocześnie przepuszczają powietrze, nie powodując pocenia się to coś, co posiada w szafie większość z nas. Materiał, z którego zostały wytworzone, czyli Polartec, powstał na wzór budowy futra niedźwiedzi polarnych. Futra niedźwiedzi zbudowane są z cienkich rurek, które dają dobrą izolację termiczną i minimalną absorpcję wody. Zainspirowani tą „naturalną technologią” naukowcy stworzyli więc ubranie zawierające rurki o takich samych właściwościach, ale stworzone z włókien poliestrowych. Dokładnie takich samych włókien, jakie osiągnąć można po przemieleniu butelek plastikowych. Jedna bluza polarowa powstaje z ok. 35 butelek plastikowych. Poza tym, z włókna poliestrowego powstają również inne produkty, z którymi mamy kontakt na co dzień. Zalicza się do nich m. in. ubrania narciarskie, plecaki, namioty, a nawet buty.
Potrzeba zaledwie 6 butelek plastikowych na wykonanie 1 kuwety malarskiej…
Innym sposobem powtórnego zastosowania butelek plastikowych jest rozwiązanie stworzone i realizowane przy współpracy dwóch firm: PARA (producenta kanadyjskich farb) i Dynamic (amerykańskiego producenta i dystrybutora narzędzi malarskich). Owocem tej współpracy są wytwarzane z plastikowych butelek ekologiczne narzędzia malarskie marki Enviro-Paintware. Wśród nich wyróżnić można m.in. ECO kuwety malarskie, pędzle poliestrowe, pędzle nylonowe i wałki Enviro- Roller.
„Drugie życie” plastikowej butelki, bez mielenia
Wykorzystując nieograniczoną wyobraźnię każdego z nas, plastikowa butelka może znaleźć wiele innych, ciekawych zastosowań i przeznaczeń. Oto kilka najciekawszych pomysłów.
Wyspa z plastikowych butelek
Najsłynniejszym i zdawać by się mogło najbardziej zaskakującym sposobem na powtórne wykorzystanie plastikowych butelek, jest zbudowana przez ekologa- Richie’go Sowa wyspa, a w zasadzie dwie wyspy. Pierwsza z nich – Spiral Island- powstała z ok. 250 tysięcy butelek. Brytyjczyk umieścił zużyte butelki w sieci, wzmocnił konstrukcję bambusami, zasypał ją piaskiem, a następnie posadził na niej wiele roślin. Wyspa osiągnęła wymiary 20x18m i pływała w pobliżu Puerto Aventuras na Karaibach. Po tym, jak w 2005 roku huragan Emily zniszczył Spiral Island, Brytyjczyk zbudował kolejną wyspę. Tym razem wyspa nosi wdzięczną nazwę „Wyspa Kobiet” i zbudowana została ze 100 tysięcy butelek. Podobnie jak na wcześniejszej, Richie Sowa wybudował dom. Poza tym wyspa ma plażę i panele słoneczne.
Jeśli jednak tworzenie takich innowacyjnych konstrukcji wydaje się pomysłem zbędnym lub nieosiągalnym proponujemy kilka wersji minimalistycznych. Pomysły na mniejszą skalę, a jednak niezwykle przydatne w codziennym życiu. Oto one:
Pojemnik na przybory biurowe
Butelkę typu PET o pojemności ok. 0,5 litra można wykorzystać jako pojemnik na przybory biurowe, takie jak: długopisy, ołówki czy kredki. Wystarczy przeciąć ją wszerz na wybranej wysokości. Cięcie musi być śmiałe i precyzyjne, tak by krawędzie uzyskanego z dołu butelki pojemnika były gładkie.
Bezpieczny pojemnik na pędzelki
Tradycyjna 1,5 litrową butelkę po wodzie mineralnej można wykorzystać jako bezpieczny pojemnik na wodę, przydatną podczas dziecięcej przygody z farbami. W tym celu, obcinamy butelkę wszerz na dwóch wysokościach, w takich proporcjach, by część z szyjką była odrobinę wyższa od części z dnem. Usuwamy środkową część, a następnie górną część butelki (szyjką do góry) delikatnie wsuwamy w część dolną. Do uzyskanego w ten sposób pojemniczka możemy nalać wody, bez obawy, że dziecko podczas moczenia pędzelka z farby, rozchlapie wodę dookoła.
Funkcjonalna butelka 5-litrowa
Podstawową zaleta butelki 5 litrowej jest jej obszerność. Nic więc dziwnego, że znajduje zastosowanie na wielu obszarach naszej codzienności.
Jeden z nich podpatrzyłam podczas spaceru po moim osiedlu. Wystarczy wyciąć na boku butelki mały otwór, a korzystając z umieszczonej na szyjce butelki rączki powiesić plastik na drzewie w ogrodzie, by stworzyć przytulną stołówkę dla ptaków w zimowe dni. Karmnik, bo o nim mowa, nie wymaga wbijania gwoździ ani malowania.
Poza tym, plastikowa butelka może być miejscem przechowywania tzw. jednorazowych reklamówek i woreczków. Szeroka szyjka sprawia, że bez trudu zmieścimy w niej dłoń, umieszczając w butelce reklamówkę. Wystarczy więc wyciąć z boku butelki mały otwór, by swobodnie wyciągać piętrzące się w butelce reklamówki, za każdym razem, gdy jedna z nich będzie nam potrzebna.
Oryginalne, powtórne zastosowanie plastikowych butelek z pewnością wymaga fantazji. Jeżeli nie chcemy wykorzystać butelki ponownie w naszym domu, pamiętajmy aby wyrzucić ją do specjalnego kosza na odpady plastikowe. W ten sposób przyczynimy się do segregacji odpadów i zadbamy o środowisko.
K. Nowotarska
Źródła:
Portal Spiralislanders.com
Portal Ekobudowanie.pl
Portal recykling.pl
Portal Uniwersytet dzieci.pl
Photo by mali maeder from Pexels
Zostaw komentarz