W ramach kampanii informacyjnych (np. organizowanych przez samorządy) dotyczących zasad prawidłowego postępowania z odpadami, zachęca się lokalne społeczności do efektywnej segregacji śmieci. Jak powinna wyglądać edukacja w tym zakresie?

Najnowsze badania Kantar TNS pokazują, że wskutek niskiego poziomu świadomości w dziedzinie selekcji i recyklingu odpadów wielu Polaków nie segreguje śmieci. Wynika z nich, że zwiększenie działań edukacyjnych na rzecz proekologicznych zachowań przyczyni się do poprawy sytuacji w tym zakresie.

Z badania przeprowadzonego przez Kantar TNS, jednego z liderów analizy rynku i opinii, wynika, że aż 40% Polaków nie segreguje odpadów (źródło: https://portalkomunalny.pl/az-40-proc-polakow-nie-segreguje-odpadow-raport-377145/). Ankieta pokazuje również, że nasi rodacy nie wiedzą, jak mają selekcjonować odpady i po co w ogóle to robić. Co ciekawe, 36% badanych poczułoby się zachęconych do zmiany swej postawy, gdyby wcześniej mogli uczestniczyć w akcji informacyjno-edukacyjnej na ten temat. Ponadto 17% ankietowanych chętniej zachowywałoby się prawidłowo, gdyby byli pewni, że proces zbiórki i recyklingu będzie w ogóle możliwy i zostanie dobrze przeprowadzony. Brak odpowiedniej wiedzy mieszkańców oraz wsparcia edukacyjnego sprawiają, że przygotowywanie i gromadzenie odpadów do późniejszej obróbki jest utrudnione, a jak pokazują najnowsze kampanie edukacyjne, niektóre opakowania np. butelki mogą w 100% być z materiału pochodzącego z recyklingu Doskonałym tego przykładem jest butelka 5 l wody Żywiec Zdrój, która jest całkowicie wykonana z rPET.

Jak wygląda recykling?

Odpowiednia selekcja odpadów z tworzyw sztucznych przyczynia się do powtórnego ich wykorzystania, co oznacza, że poddaje się je recyklingowi. Świetnym przykładem są opakowania plastikowe czy butelki PET. Tworzywo PET (politereftalan etylenowy) zostało opracowane w latach czterdziestych XX wieku i na początku było stosowane na dużą skalę do produkcji włókien. W późniejszym czasie wykorzystywano je również do produkcji butelek z napojami gazowanymi. Materiał ten jest wytrzymały, odporny na czynniki mechaniczne i chemicznie, a przy tym znacznie lżejszy od szkła. Jednak klienci często nie zdają sobie sprawy z tego, że tworzywa sztuczne (butelki i opakowania) mogą funkcjonować w obiegu zamkniętym. Zużyte butelki PET stanowią ogółem 21% odpadów tworzyw sztucznych. Można z nich ponownie wytwarzać butelki (rPET), opakowania przeznaczone do kontaktu z żywnością oraz wiele innych użytecznych przedmiotów. Z jednej butelki na wodę o pojemności 1,5 l można stworzyć drugą taką samą, z pięciu można wyprodukować T-shirt, a z 36 – dywan.

Dlaczego recykling jest tak ważny?

Firmy produkujące żywność i napoje, takie jak spółki DANONE, tworzą swoje produkty z myślą o ochronie środowiska naturalnego i zasobów Ziemi. Aż 97% materiałów opakowaniowych wykorzystywanych przez spółki DANONE w Polsce jest wytwarzanych z materiałów podlegających recyklingowi. Docelowo ma to być 100%! Doskonałym przykładem proekologicznych działań spółek jest wprowadzona na rynek w 2019 roku butelka wody Żywiec Zdrój o pojemności 5 l, która w 100% została wykonana z rPET. Od 2016 r. firma trzykrotnie zwiększyła użycie przetworzonego materiału PET (rPET) w opakowaniach wody i napojów. Odpowiednia selekcja i ponowne wykorzystanie takich opakowań w zamkniętym obiegu przynosi olbrzymie korzyści środowisku. Zmniejszane jest zużycie zasobów Ziemi, maleje emisja CO2 do atmosfery, oszczędza się cenną wodę, ogranicza się zmiany klimatyczne i ich negatywny wpływ na zdrowie człowieka, a także zmniejsza się szkodliwy wpływ ludzkiej działalności na warstwę ozonową.

Kampanie edukacyjne

Jak wykazały prezentowane w artykule badania, wzrost świadomości społecznej przez programy i akcje informacyjno-edukacyjne przyczynia się do zmiany postaw mieszkańców miast i rejonów wiejskich, a w efekcie do lepszej segregacji przez nich odpadów idealnie nadających się do recyklingu. Ludzie będą to robić coraz chętniej, ponieważ będą wiedzieli, jak działa ten proces i jakie korzyści im przynosi. Efektem wspomnianych zachowań będzie pozyskanie i przetworzenie większej ilości surowca. Bardzo dobrym przykładem jest kampania „Działaj z imPETem”, zainicjowana przez czterech wiodących producentów branży FMCG. Akcja ta ma na celu kształcenie społeczeństwa w zakresie odpowiedniego postępowania z wartościowym tworzywem, jakim są butelki PET. Składa się ona z dwóch filarów – programu edukacyjnego skierowanego do szkół oraz konkursu dla dzieci ze szkół podstawowych.

 

Dzięki realizacji kampanii edukacyjnych, takich jak wspomniana „Działaj z imPETem” oraz promowaniu właściwych postaw w dziedzinie segregacji odpadów można zmienić dotychczasowe złe nawyki. Wówczas nawet najmłodsi członkowie gospodarstw domowych będą świadomi wagi prawidłowej selekcji śmieci i jej wpływu na środowisko naturalne.